Sốt xuất huyết và xu hướng gia tăng tại Việt Nam
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes aegypti. Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam ghi nhận hàng trăm nghìn ca mắc mới, với nhiều đợt dịch bùng phát theo mùa, đặc biệt tại khu vực phía Nam và Đồng bằng sông Cửu Long.
Năm 2024, Việt Nam đã ghi nhận hơn 76.800 ca mắc sốt xuất huyết và 12 ca tử vong tính đến tháng 10 (Vax-Before-Travel, 2024). Báo cáo của Chính phủ cũng cho thấy hơn 53.000 ca mắc trong 9 tháng đầu năm, cùng nhiều trường hợp tử vong (Government of Vietnam, 2024). Điều này phản ánh gánh nặng dịch tễ nghiêm trọng tại khu vực.
- Nhận biết sớm các dấu hiệu sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết thường khởi phát đột ngột với triệu chứng:
- Sốt cao liên tục (39–40°C) kéo dài 2–7 ngày.
- Đau đầu, đau nhức hốc mắt, đau cơ – khớp.
- Phát ban, xuất huyết dưới da hoặc chảy máu chân răng, chảy máu cam.
Đặc biệt, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế ngay khi xuất hiện dấu hiệu cảnh báo thể nặng như: đau bụng dữ dội, nôn ói nhiều, chảy máu bất thường, mệt lả, vật vã, tay chân lạnh.
Hình 1 – Dấu hiệu nhận biết Sốt xuất huyết
2. Biến chứng nguy hiểm của sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết thể nặng có thể gây:
- Sốc giảm thể tích tuần hoàn (sốc Dengue), dẫn đến tụt huyết áp nguy hiểm.
- Xuất huyết nội tạng (tiêu hóa, não, phổi) gây tử vong nhanh nếu không xử trí kịp thời.
- Suy đa cơ quan, đặc biệt ở trẻ em, người cao tuổi hoặc có bệnh nền.
Những biến chứng này là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các đợt dịch. Vì vậy, phòng bệnh bằng biện pháp chủ động, đặc biệt là vắc xin, là bước tiến quan trọng trong y học dự phòng.
VẮC XIN SỐT XUẤT HUYẾT – BƯỚC TIẾN TRONG PHÒNG BỆNH
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu quốc tế đã chứng minh hiệu quả của vắc xin sốt xuất huyết trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế biến chứng nặng. WHO khuyến cáo triển khai tiêm vắc xin tại những quốc gia có tỷ lệ lưu hành bệnh cao, trong đó có Việt Nam.
- Hiệu quả bảo vệ: Vắc xin giúp giảm đáng kể nguy cơ nhập viện và sốt xuất huyết nặng.
- Đối tượng nên tiêm: Người từ 6–45 tuổi, đặc biệt tại khu vực có nguy cơ dịch bùng phát.
- Khuyến cáo y tế: Cần tiêm đúng lịch, đủ liều để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.
TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG – BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC NAM CẦN THƠ
Trung tâm Tiêm chủng – Bệnh viện Đại học Nam Cần Thơ hiện đã triển khai dịch vụ tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết, đáp ứng nhu cầu phòng bệnh đang gia tăng tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc áp dụng y học dự phòng nhằm giảm gánh nặng dịch tễ tại vùng có tỷ lệ mắc cao.
Với lợi thế:
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm tư vấn và chỉ định tiêm phù hợp.
- Hệ thống theo dõi an toàn sau tiêm theo tiêu chuẩn Bộ Y tế.
- Dịch vụ chăm sóc toàn diện, chuyên nghiệp, mang lại sự an tâm cho khách hàng.
Việc tiêm chủng tại bệnh viện không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần quan trọng trong giảm thiểu gánh nặng dịch bệnh cho cộng đồng.
PHÒNG NGỪA SỐT XUẤT HUYẾT: KHÔNG CHỈ TIÊM VẮC XIN
Bên cạnh vắc xin, người dân cần chủ động:
- Diệt muỗi, lăng quăng, bọ gậy xung quanh nơi ở.
- Ngủ màn, mặc quần áo dài, sử dụng thuốc chống muỗi khi cần.
- Giữ vệ sinh môi trường sống, loại bỏ nước đọng.
Kết hợp đồng bộ tiêm chủng + kiểm soát môi trường sẽ là chiến lược tối ưu để giảm nguy cơ dịch sốt xuất huyết bùng phát trong những năm tới.
Sốt xuất huyết vẫn đang là thách thức y tế công cộng tại Việt Nam và khu vực. Vắc xin phòng sốt xuất huyết mở ra hướng đi mới trong phòng ngừa chủ động, đặc biệt khi đã có mặt tại Trung tâm Tiêm chủng – Bệnh viện Đại học Nam Cần Thơ. Chủ động tiêm phòng ngay hôm nay chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng.
Tài liệu tham khảo
- Vax-Before-Travel. (2024, October 11). Vietnam launches dengue vaccinations. Retrieved from Vax-Before-Travel website.
(Thống kê: “Vietnam confirmed 76,838 dengue cases, including 12 deaths in 2024 as of October 3.”) Vax-Before-Travel - Government of Vietnam. (2024, September 23). Vietnam issues its first license for dengue fever vaccine circulation. Vietnam Government Portal.
(Bộ Y tế Việt Nam cấp phép Qdenga từ tháng 6/2024, dự kiến có từ tháng 9/2024.) Đắk Lắk - Ministry of Health. (2024, November 14). Ministry proposes adding dengue vaccine in expanded immunisation programme. Vietnamnet.
(Qdenga được cấp phép và triển khai tiêm có thu phí, đang được đề nghị đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng.) VietNamNet News - Centers for Disease Control and Prevention. (2025, May 15). Vaccine safety & efficacy data: Dengue. Retrieved from CDC website.
(Dengvaxia có hiệu quả khoảng 80% ở trẻ 9–16 tuổi từng nhiễm Dengue trước đó.) CDC - Thomas, S. J. (2023). Is new dengue vaccine efficacy data a relief or cause for caution? npj Vaccines.
(TAK-003 (Qdenga): hiệu quả 80.2% trong 12 tháng đầu, tiếp tục giảm còn 61.2% sau 54 tháng; hiệu quả nhập viện 84.1%.) Nature - Khadka, S. (2024). Dengue vaccination: availability and relevance to low- and middle-income countries. Advances in Preventive Medicine.
(Thông tin về sự cấp phép của Dengvaxia và Qdenga từ FDA, WHO SAGE, EMA; Qdenga được WHO tiền chuẩn hóa vào tháng 5/2024.) Lippincott
BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC NAM CẦN THƠ
THÂN THIỆN – TẬN TÂM VÀ NÂNG TẦM SỨC KHỎE
——— 🏥 ——— 🏥 ———
