Cường giáp (Hyperthyroidism) là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất nhiều hormone T3 và T4. Những hormone này kiểm soát tốc độ chuyển hóa, tim mạch, thần kinh và nhiều chức năng sống khác. Khi dư thừa, cơ thể sẽ “chạy quá tải”, gây ra hàng loạt rối loạn nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Xu hướng gia tăng ở giới trẻ
Trước đây, cường giáp thường gặp ở người trung niên, đặc biệt là nữ giới. Tuy nhiên, hiện nay căn bệnh này đang có xu hướng trẻ hóa, thậm chí gặp ở độ tuổi 18–30. Nguyên nhân chủ yếu đến từ:
- Căng thẳng kéo dài (stress, áp lực học tập – công việc)
- Thói quen thức khuya, thiếu ngủ
- Chế độ ăn uống không cân bằng, lạm dụng cà phê, trà sữa, nước tăng lực
- Sử dụng mạng xã hội quá nhiều, ít vận động thể chất
Những yếu tố này khiến hệ miễn dịch và nội tiết mất cân bằng, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp, trong đó có cường giáp.
Dấu hiệu nhận biết cường giáp
Cường giáp thường tiến triển âm thầm, dễ nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường. Người bệnh có thể gặp:
- Hồi hộp, tim đập nhanh, đánh trống ngực.
- Sụt cân nhanh dù ăn nhiều.
- Run tay, đổ mồ hôi nhiều, dễ nóng nảy.
- Mắt lồi, nhìn chói, khô mắt.
- Rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới.
- Mệt mỏi, mất ngủ, khó tập trung.
Nếu có từ 2–3 triệu chứng kéo dài, bạn nên thăm khám càng sớm càng tốt.
Hình 1 – Dấu hiệu bệnh cường giáp
Nguy cơ biến chứng
Không điều trị kịp thời, cường giáp có thể dẫn đến:
- Suy tim, loạn nhịp tim.
- Cơn bão giáp (thyroid storm) – tình trạng cấp cứu nguy hiểm.
- Loãng xương, rối loạn chuyển hóa.
- Rối loạn tâm thần, suy nhược cơ thể.
Chẩn đoán và điều trị cường giáp
Tại các bệnh viện chuyên khoa, bác sĩ sẽ tiến hành:
- Xét nghiệm máu: đo nồng độ TSH, T3, T4.
- Siêu âm tuyến giáp hoặc xạ hình tuyến giáp.
Phương pháp điều trị phổ biến:
- Thuốc kháng giáp tổng hợp: giúp kiểm soát sản xuất hormone.
- Điều trị iod phóng xạ (trong trường hợp phù hợp).
- Phẫu thuật tuyến giáp (nếu tuyến giáp quá to hoặc có biến chứng).
- Điều chỉnh lối sống: ngủ đủ giấc, giảm stress, tập thể dục nhẹ, ăn uống khoa học.
Phòng ngừa cường giáp ở giới trẻ
- Hạn chế thức khuya, cân bằng thời gian làm việc – nghỉ ngơi.
- Ăn đủ chất, giảm đồ ăn nhanh, nước ngọt có gas.
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp.
- Giữ tinh thần thoải mái, tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày.
Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ cường giáp, hãy đến ngay Bệnh viện Đại học Nam Cần Thơ để được thăm khám, tầm soát và điều trị kịp thời.
Bệnh viện Đại học Nam Cần Thơ – Nơi hội tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cùng trang thiết bị hiện đại, cam kết mang đến dịch vụ y tế chất lượng, an toàn và tận tâm.
Tài liệu tham khảo
- Bahn, R. S., Burch, H. B., Cooper, D. S., Garber, J. R., Greenlee, M. C., Klein, I., … & Walter, M. A. (2011). Hyperthyroidism and other causes of thyrotoxicosis: management guidelines of the American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists. Thyroid, 21(6), 593–646. https://doi.org/10.1089/thy.2010.0417
- De Leo, S., Lee, S. Y., & Braverman, L. E. (2016). Hyperthyroidism. Lancet, 388(10047), 906–918. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(16)00278-6
- Ross, D. S., Burch, H. B., Cooper, D. S., Greenlee, M. C., Laurberg, P., Maia, A. L., … & Walter, M. A. (2016). 2016 American Thyroid Association guidelines for diagnosis and management of hyperthyroidism and other causes of thyrotoxicosis. Thyroid, 26(10), 1343–1421. https://doi.org/10.1089/thy.2016.0229
- Taylor, P. N., Albrecht, D., Scholz, A., Gutierrez-Buey, G., Lazarus, J. H., Dayan, C. M., & Okosieme, O. E. (2018). Global epidemiology of hyperthyroidism and hypothyroidism. Nature Reviews Endocrinology, 14(5), 301–316. https://doi.org/10.1038/nrendo.2018.18
